Wywiad z Janem Vermeerem

drzwi Ruud van der Bliek (Ambassadeur Nature First NL/BE)

Wersja angielska tutaj

„Er is geen goed of fout, maar de natuur heeft wel altijd voorrang”

Onlangs kreeg ik een spontaan berichtje van natuurfotograaf Jan Vermeer, die enkele kietelende opmerkingen maakte over mijn inspanningen voor Nature First NL/BE. Als ik dat van iemand miał verwacht, dan was het wel van hem. Voor mij een uitgelezen kans om hem meteen uit te nodigen voor een interview voor Nature First.

© Jan Vermeer 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Jan probeert al geruime tijd natuurfotografen aan te zetten tot wat hij noemt „Eerlijke Fotografie”. Daarmee bedoelt hij dat je eerlijk en open moet zijn over hoe en in welke situatie de photo tot stand is gekomen en dat je fotografeert with respect voor de natuur. Als voorbeelden van 'oneerlijke' foto noemt hij foto's van dieren in gevangenschap, die als foto's van wilde dieren worden getoond, foto's van dieren die, verleid met voer, onnatuurlijk gedrag vertonen, of foto's die zodanig ingrijpend zijn bewerkt, dat ze niet meer reprezentatief zijn voor de locatie en situatie waar ze zijn gemaakt en de werkelijkheid geweld aandoen. Maar ook voor het overtreden van de fotoregels van fotowedstrijden, om toch maar in de prijzen te kunnen vallen, heeft hij geen goed woord over. Wat Jan betreft jest prestatiegerichtheid onder fotografen te vaak doorgeschoten en wordt er snel meegegaan w stromingen vanwege de hogere scoringskansen en 'lubi'. Natuurlijk gaat het zoals zo vaak om een beperkte groep, de meeste fotografen gedragen zich uitermate keurig.

Steller Zeearend © Jan Vermeer 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone. Hokkaido is een droombestemming voor natuurfotografen. Naast deze Steller zeearend kun je hier ook wilde zwanen, apen en Japanse kraanvogels makkelijk fotograferen. Wild, met de kanttekening dat vrijwel alle soorten, wel of niet met ondersteuning voor een broedprogramma, worden bijgevoerd.

Jan ma dostęp do zijn werk als natuurfotograaf, zijn wiele publikacji w National Geographic Magazine i areldberoemd geoworden z zijn foto 'Puffin in the Snow'. Als fotograaf reist Jan de hele wereld over om de natuur in al haar pracht vast te leggen en poprzez publikacje w tal van bladen i strony internetowe spełnione ons te delen. Hiermee wil hij een positief tegenwicht geven aan de strroom van negatieve en deprimerende berichten over de natuur, die de laatste jaren over ons uitgestort worden. Hij heeft meerdere fotoboeken uitgebracht van zijn werk, waarvan de bekendste 'Artic' en 'Antarctica' zijn, waarin hij ons de schoonheid tont van het landschap en dierenleven in de poolgebieden. Zijn nieuwste fotoboek is geheel gewijd aan paddenstoelen, die hij op zijn eigen wijze en met groot vakmanschap in beeld heeft gebracht. Veel van de paddenstoelen foto's zijn dichtbij zijn huis in Hoenderloo gemaakt. In zijn eigen tuin en in de nabijgelegen bossen en heidevelden van de Veluwe. Op die Veluwe is het ooit allemaal begonnen. Tijdens wandelingen en struintochten met zijn vader is hem de liefde voor de natuur en de foto met de paplepel ingegeven. En nog rumaki to hij verzot op de Veluwe. Zozeer zelfs, dat hij er samen met zijn gezin is gaan wonen. Eerst in Apeldoorn en sinds enkele jaren op een prachtige plek in de landelijke omgeving van Hoenderloo.

NATURA PIERWSZY PRAWY ZICH OP HET GEDRAG, JAN BEGINT BIJ DE FOTO

Als my de insteek van 'Eerlijke Fotografie' en 'Nature First' met elkaar vergelijken, dan is de grote gemene deler dat beide het belang van de natuur vooropstellen. Het vertrekpunt verschilt wel. Waar Nature First zich op het gedrag van de fotograaf richt, begint Jan bij de foto. Wat hij in de foto ziet, vertelt hem iets over het gedrag van de fotograaf en zijn houding naar de natuur. Met andere woorden, van foto's waarin de natuur gemanipuleerd is, vaak dieren, is al veel aan af te leiden hoe eea tot stand is gekomen. Uiteindelijk willen beide vertrekpunten hetzelfde doel bereiken, ervoor zorgen dat fotografen het welzijn van de natuur op de eerste plaats zetten. Desnoods ten nadele van hunzdjęcia. En dan niet door mensen te veroordelen, te corrigeren of te betuttelen, maar door het aangaan van een open, eerlijke en respectvolle discie. Het gaat niet om goed of fout, maar het stimuleren van bewustwording over het eigen gedrag bij het fotograferen in de natuur. Op dat punt hadden we elkaar heel snel gevonden.

Muskusossen © Jan Vermeer 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone. Doordat we met veel fotografen zijn, botst het vaak. Een beetje ruimte geven kan al veel voorkomen. De wereld to tenslotte van iedereen.

ONBEWUSTE, ONBEDOELDE SCHADE DRZWI GEBREK AAN KENNIS

Een van de probleemveroorzakers van natuurverstoring is volgens Jan het gebrek aan kennis bij veel fotografen over de natural in het algemeen en over de onderwerpen die ze fotograferen. Hierdoor wordt, meestal onbewust en onbedoeld, schade aangericht, zoals het vertrappen van planten of het verstoren van dieren. Daarom is het zo belangrijk dat elke fotograaf zich goed bewust is van de gevolgen van zijn of haar aanwezigheid in de natuur.

Een andere oorzaak komt voort uit het kopieergedrag van veel fotografen, waardoor de drukte in specifieke natuurgebieden enorm toeneemt. Dit wordt extra versterkt door het openbaar delen van locaties. Met dat laatste heeft Jan ook ervaring. Zijn beroemde foto van de papegaaiduiker in de sneeuw heeft hem door de publicatie in National Geographic veel erkenning opgeleverd, maar door het vermelden van de locatie zijn de aantallen bezoekers op het eilandje in het hoge noorden van Noorwegen enorm toegenomen. Zeer gunstig voor de lokale economie en achteraf ook voor de broedaantallen van zeevogels waaronder de papegaaiduikers op het eiland. Doordat predatoren, op afstand gehouden door de vele bezoekers, veel minder aanwezig zijn, worden er ook minder vogels en eieren bejaagd. Vanuit een ander oogpunt bekeken is dat wel een verslechtering van de oorspronkelijke predatoren-stand op het eiland en daarmee toch een ingrijpende verstoring van de natuur. Locaties delen is volgens Jan nooit onschuldig en zonder gevolgen, want het is vrijwel altijd nadelig voor de natuur.

IJsbeer © Jan Vermeer 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone. Spitsbergen jest relatief makkelijk bereikbaar vanuit Nederland. Hoewel de kosten voor deze reizen enorm zijn toegenomen is het redelijk eenvoudig om ijsberen voor de lens te krijgen. Deze scheepsreizen moeten zich houden aan door de reiswereld zelf opgelegde stringente regels.

Mamy również fotografów veel geoorloofd voor een mooie foto en soms gaat dat dziesięć koste van… Ik vraag Jan waar hij voor zichzelf de grens legt.

Hij merkt dat die grens voor hem rumaki strikter wordt. Vroeger deed je dingen die je nu niet meer zou doen. Omwille van de natuur, maar vooral omdat mensen je nadoen en daarmee vaak onbewust de natuur schade toebrengen. Nu zet Jan de natuur nog meer voorop en hoopt dat anderen dat ook doen.

Hij haalt een oud bericht on web aan, waarin werd gemeld dat door fotografen een boomkikkertje z haarlak was bewerkt om er een mooie foto van te kunnen maken. Het web in het pre social media tijdperk ontplofte bijkans en iedereen sprak er schande van. De heksenjacht był geopend, terwijl het 'bewijs' fliinterdun był. Dit is de andere kant van het verhaal en geeft aan dat je met veroordelen altijd voorzichtig moet zijn. W gesprek gaan jest nog altijd de beste manier.

Olifant © Jan Vermeer 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone. Tijdens een reis door Botswana beklommen we aan het eind van de middag een gammele uitkijkpost op palen. Het was volle maan en redelijk licht. De huidige techniek is op dit soort momenten erg handig. Spełnił 32000 ISO, aby zrobić zdjęcia, które są dostępne dla wszystkich. De ruis kun je tellen, maar het feit dat je zonder lamplicht dit kunt realiseren was een eyeopener.

Schade aan de natuur ontstaat heel snel en gebeurt vaak onbewust en zonder opzet. Een hongerige eekhoorn met een nootje het water in lokken voor een foto met mooie spiegeling of waterspetters levert een geweldige foto op, en scoort als een dolle, maar het is voor de eekhoorn onnatuurlijk gedrag en geen pretje. Zeker niet als hij onder winterse omstandigheden met een kletsnatte vacht de koude nacht moet zien door te komen. En zijn er door ieder van ons veel meer, vaak onschuldige, voorbeelden te noemen, waarbij we de natural 'een handje helpen' om het onderwerp op een mooie, liefst bijzondere manier te kunnen fotograferen. De ethische vraag aan jezelf is, of je dat wel moet willen.

WAAR LEG JIJ VOOR JEZELF DIE GRENS?

Syberia © Jan Vermeer 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone. Eenzaam, maar niet alleen. De wens van veel fotograf...

Witryna internetowa Jana Vermeera www.janvermeer.nl

pl_PLPolski